We spreken van een miskraam als je zwangerschap eindigt in de eerste 3 maanden. Eén op de 4 vrouwen krijgt in haar leven te maken met verlies van de zwangerschap, éen of meerdere miskramen. Dit kan een ingrijpende gebeurtenis zijn voor jou en je partner. 

Wat zijn de verschijnselen?

Meestal begint een miskraam met vaginaal bloedverlies. Dat kan variëren van wat oud bloed tot meer dan een gewone menstruatie. Daarnaast heb je meestal ook last van pijn in je onderbuik en afnemende zwangerschapsverschijnselen (minder gespannen borsten, minder moe en misselijk).

Soms komt het voor dat je er pas tijdens je eerste echo achterkomt dat je een miskraam hebt. Dan zien we dat je kindje gestopt is met groeien, dat het hartje niet meer klopt of we zien een lege vruchtzak.

Wat is de oorzaak van een miskraam?

De oorzaak van een miskraam is bijna altijd een aanlegstoornis. De ontwikkeling van de baby gaat niet zoals het hoort te gaan en de natuur vindt als het ware een logische oplossing: het groeit niet verder en het lichaam stoot het af.

De oorzaak is meestal bij de bevruchting ontstaan. In de regel gaat het hier niet om erfelijke afwijkingen, zodat er geen gevolgen zijn voor een volgende zwangerschap. Een eerste miskraam is geen reden voor nader onderzoek; dat adviseren artsen en verloskundigen pas na meerdere miskramen. Ook dan levert het bij het overgrote deel bijna nooit een duidelijke verklaring voor de miskramen op.

Wat als een miskraam is vastgesteld?

Je kunt zelf niets doen om te voorkomen dat de miskraam optreedt. Er is dan ook geen behandeling mogelijk.

Over het algemeen zien we dat de miskraam doorzet binnen twee weken nadat het bloedverlies begonnen is of nadat de miskraam vastgesteld is.

Meestal zie je dan gedurende een aantal uren het bloedverlies en de buikpijn toe nemen tot meer dan een gewone menstruatie. Bij het verliezen van het kindje of het vruchtzakje moet je je voorstellen dat je stolsels (gestold bloed) verliest. De grootte hangt af van de aantal weken zwangerschap. Zo’n stolsel kan zo groot zijn als een sinaasappel en een vruchtzak en kindje bevatten. Nadat je de vruchtzak met het kindje verloren bent neemt het bloedverlies af en de buikpijn wordt ook minder. Het bloedverlies kan een week tot 10 dagen aanhouden maar moet wel elke dag minder worden.

Er is keuze tussen afwachten op het spontane beloop, het opwekken van de miskraam door middel van medicatie of  door middel van een curettage (een ingreep onder narcose). Bespreek met je verloskundige of arts welke keuze voor jou het beste is.

Wanneer moet je de verloskundige bellen?

Het is verstandig om in de volgende situaties de verloskundige te waarschuwen:

• Bij hevig bloedverlies (langdurig en meer dan een gewone menstruatie). Zeker bij klachten van sterretjes zien of flauwvallen moet je medische hulp inroepen.
• Als je krampende pijn en/of hevig bloedverlies blijft houden kan dit wijzen op een incomplete miskraam. Er is dan nog een rest van de zwangerschap in de baarmoeder aanwezig. Een (nieuwe) curettage kan dan nodig zijn.
• Bij koorts. Een temperatuur van 38 °C of hoger kan wijzen op een ontsteking in de baarmoeder die eventueel behandeld moet worden met antibiotica
• Bij ongerustheid.

Lichamelijk en emotioneel herstel

Het lichamelijk herstel na een spontane miskraam of een curettage is meestal vlot. Gedurende één tot zes weken kun je wat bloedverlies en bruinige afscheiding hebben. Het is verstandig met gemeenschap te wachten tot het bloedverlies voorbij is. Het zwanger worden op zich wordt door een miskraam niet bemoeilijkt en medisch is het niet nodig te wachten met opnieuw proberen zwanger te raken. De volgende menstruatie treedt na ongeveer vier tot zes weken op.

Na een miskraam kun je een moeilijke tijd hebben. Verdriet, schuldgevoelens, ongeloof, boosheid en een gevoel van leegte zijn veel voorkomende emoties. Het is moeilijk aan te geven hoeveel tijd hiervoor nodig is en dat is per persoon verschillend. We weten ook dat omgaan met verlies anders kan worden beleefd of ingevuld door vrouwen en mannen. Neem jezelf en je partner serieus in wat je voelt en deel met elkaar wat je beleeft. Ook is het fijn om in elk geval 1 persoon te hebben, naast je partner, waar je ook je verhaal mee kan delen. 

Kijk ook wat goed voelt voor jou/jullie hoe je deze ervaring in herinnering maakt. Dat kan op elke tijd, wanneer het goed voelt. Bijvoorbeeld een herinnering in de een beeldje of sieraad, een plant of boom (je kunt je kindje daar ook onder begraven als dat goed voelt), of een geschreven brief aan je kindje dat er zo kort was. Het zijn suggesties dus kijk vooral wat bij jou/jullie past.

Een volgende zwangerschap

Na een miskraam mag je gewoon weer zwanger worden. Een volgende zwangerschap verloopt in de meeste gevallen goed, ook bij vrouwen die meer dan één miskraam hebben doorgemaakt. Als je zwanger wilt worden is het sowieso verstandig gezond te leven. Een miskraam is niet te voorkomen, wel kan het geruststelling geven om bij een volgende zwangerschap af te spreken dat er vanaf 7 weken zwangerschap een vroege (inwendige) echo wordt gemaakt, dit geeft echter geen garantie voor het verdere verloop van de zwangerschap.

Checklist : Komen deze klachten door je miskraam ? Of bijvoorbeeld ook na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, mola zwangerschap, verliezen van een kindje van een tweeling, of abortus. 

Voel je er nog vanalles bij, en vraag je je af of dat normaal is ? Of het er gewoon bij hoort ? Misschien wil je ook weten of er wat aan te doen is? Vul dan deze checklist in.

Wat geldt voor jou ? Kruis aan :

• Ik heb geen vertrouwen meer in mijn lijf.
• Ik vind dat ik er nog te veel om huil. Of juist te weinig.
• Ik voel nog zo vaak dat ik tekort geschoten ben. Ik voel me daar schuldig over.
• Mijn partner en ik kunnen er samen niet over praten.
• Mijn carrière staat on hold. Ik durf geen nieuwe stap te zetten.
• Ik ben veel angstiger in deze nieuwe zwangerschap. Zelfs extra echo’s stellen me niet echt gerust.
• Ik voel dat ik er nog iets mee moet doen, maar ik weet niet wat.
• Ik ben bang dat ik tijdens de zwangerschap iets verkeerds heb gedaan.
• Ik vind het te beladen om te vertellen aan mijn andere kind(eren).
• Ik heb sinds de miskraam veel minder energie voor werk of vrienden.
• Ik ben bang dat ik een eventuele volgende miskraam niet aan kan.
• Het verdriet is veel aanweziger nu ik een levend kindje heb.
• Ik vind het vooral erg voor mijn partner of andere kind(eren).
• Ik werk op de automatische piloot.
• Ik voel er eigenlijk niks bij, is dat wel normaal ?

​Heb je één of meerdere zaken aangekruist? Neem dan contact met ons op. We kunnen je dan helpen om in contact te komen met een coach  en gespecialiseerd in miskraam begeleiding. Aan 1 gesprek kun je al voldoende hebben en zo nodig kun je een vervolgafspraak krijgen zodat je weer met meer vertrouwen en rust verder kan. Informeer hiernaar bij de praktijk.